CO TO JEST

Urban Exploration
----------------------
Przemysłowe, zdegradowane i opuszczone budynki nie zawsze stają się miejscem zamieszkania. Często służą także swoistej rekreacji, na przykład takiej jak Urban Exploration, którego generalnym założeniem jest odwiedzanie i eksploracja zwykle niedostępnych lub po prostu nieuczęszczanych stref wygenerowanych przez ludzką cywilizację; swoistych jej "odrzutów". Wliczają się w to podziemne konstrukcje i kanały, tunele, ale także budynki będące w użyciu, gdzie infiltracji podlegają obszary przeznaczone "tylko dla pracowników".

Dzięki Urban Exploration architektura pozbawiona funkcji i mieszkańców, lub po prostu nieprzewidziana dla publicznego dostępu, staje sie przedmiotem kontemplacji i eksploracji w takim samym stopniu, jak naturalny krajobraz w czasie wycieczki rowerowej. Eksploratorzy tuneli tworzą swoista subkulturę z własnym kodem etycznym i teoriami przydającymi fizycznej aktywności poetyckiego wymiaru. To retoryka łudząca podobna do tej znanej turystom odwiedzającym parki narodowe (np. take nothing but pictures, leave nothing but footprints). Publikowane są instrukcje wejścia do odwiedzonych już miejsc, które mają za zadanie ułatwić eksploracje mniej doświadczonym naśladowcom, a "odkrywane" miejsca dostają własne nazwy (dokładnie tak, jak górskie szlaki lub drogi wspinaczkowe). Następny wymiar Urban Exploration doskonale odczuwalny jest w podziemnych kanałach ściekowych, które w historycznych metropoliach tworzą skomplikowane systemy zapomnianych labiryntów i doskonały cel dla eksploracji. Plotka głosi, że wiktoriańscy budowniczowie kanałów Londynu, zwykle dobrze wyedukowani w klasycznej matematyce, byli jednocześnie wytrawnymi budowniczymi instrumentów i z tego powodu tunele tego miasta często przybierają formy fletów, saksofonów lub tub, a różnice ciśnienia wydobywają z nich swoiste melodie. Tak czy inaczej dźwięk i jego brak są integralnymi komponentami tych przestrzeni, a każda z konstrukcji ma swój niepowtarzalny klimat, który jest wypadkową materiału, przestrzeni oraz odległych ech pomp, spadającej wody, elektrycznych transformatorów i wiatru.

Tym sposobem ta krótka historia zatoczyła kolo. Od sztuki traktującej budynki jak obiekty ready made lub instrumenty muzyczne, poprzez recykling gotowych przedmiotów lub ich fragmentów, budowlaną samowolkę i squatting, aż do eksploracji i kontemplacji opuszczonych i niedostępnych przestrzeni współczesnych miast. Nadchodzący kryzys energetyczny i wzrastająca świadomość ekologiczna powodują, że będziemy musieli przyzwyczaić się do tych nowych metod tworzenia i interakcji z architekturą, które na razie znalazły pole do eksperymentów w niemalże artystycznych działaniach. Jednocześnie rosnący problem braku przestrzeni we współczesnych miastach, które prawdopodobnie znów zapełnią się nowymi falami ludzi ze względu na nieuchronne ograniczenie globalnej gospodarki (vide Polska i "nowa UE" ), zmusi nas do poszukiwania nowatorskich sposobów na ponowne wykorzystanie istniejących już struktur. Architektura będzie de - konstruowana i prze - projektowywana, a artystyczny wkład w rozwój tych metod i procesów pozwoli jednocześnie wzbogacać krajobraz kulturowy współczesnych miast i uchronić je przed dekompozycją i degradacją, jaką mieliśmy okazję oglądać w kilku dobrych filmach SF.

Cele eksploracji:
Eksploratorzy miejscy próbują dostać się do poniższych miejsc.

- Miejsca opuszczone
Wyprawy na teren opuszczonych budynków są najczęstszym przykładem Urban exploration. Opuszczone miejsca są penetrowane najpierw przez ludność miejscową, która często dokonuje aktów wandalizmu oraz nanoszenia graffiti. Eksploratorzy muszą się liczyć z różnymi zagrożeniami, takimi jak zapadające się dachy i podłogi, stłuczone szkło, psy strażnicze, obecność chemikaliów i innych szkodliwych substancji (bardzo często azbestu), wrogo nastawionych mieszkańców tych budynków, a czasem wykrywaczy ruchu. Niektórzy eksploratorzy w takich miejscach noszą respiratory, które chronią drogi oddechowe.

Cele eksploracji różnią się w różnych krajach. Te bardziej popularne to opuszczone parki rozrywki, elewatory zbożowe, silosy rakietowe, szpitale, szpitale psychiatryczne i sanatoria.

Większość, o ile nie wszyscy eksploratorzy nieużytków uważają rozkład opuszczonych budynków za ich zaletę i wartość estetyczną. Wielu z tych eksploratorów to fotograficy. Niektóre opuszczone miejsca są mocno chronione przez czujniki ruchu i służby ochrony. Inne są łatwo dostępne i ich eksploracja nie przedstawia większego problemu. Nieużytki są także popularne wśród ludzi interesujących się historią, miejskich archeologów, łowców duchów i fanów sztuki graffiti.

- Czynne budynki
Inny aspekt miejskiej eksploracji to badanie czynnych, aktualnie użytkowanych budynków. Oznacza to oglądanie chronionych, niedostępnych dla zwykłych ludzi stref, maszynowni, dachów, szybów wind, opuszczonych pięter i innych miejsc, zwykle nieoglądanych. Termin infiltracja jest często wiązany z tym aspektem Urban exploration.

- Katakumby
Katakumby, które można spotkać w Paryżu, Rzymie czy Neapolu były badane przez eksploratorów miejskich. Szczególnie wielkim zainteresowaniem cieszą się katakumby pod Paryżem, ze względu na ich obszerność i historię.

- Kanały ściekowe i burzowe
Zwiedzanie kanałów burzowych, określane jako draining, to kolejna popularna forma UE. Powstały nawet grupy, które koncentrują się tylko na tej formie eksploracji, jak na przykład Cave Clan w Australii. Draining posiada własny zbiór zasad, z których najważniejszą jest When it rains, no drains (Kiedy pada, nie wchodź do kanałów).

Niewielka część eksploratorów wchodzi do kanałów sanitarnych. Czasem są one jedynym przejściem do jaskiń lub innych formacji podziemnych. Kanały są jednymi z najbardziej niebezpiecznych miejsc do eksploracji.

- Tunele tranzytowe
Część eksploratorów miejskich zajmuje się eksploracją czynnych i opuszczonych tuneli metra czy kolei. Przebywanie w takich miejscach zagrożone jest wysokimi karami w większości miast, przez co ten typ eksploracji jest rzadko upubliczniany. Mimo to, wyprawy do takich tuneli odbywają się we wszystkich większych miastach świata.

- Tunele techniczne
Uniwersytety i inne duże instytucje, takie jak szpitale, często rozprowadzają parę ogrzewającą budynki z centralnej kotłowni. Wiele z tych tuneli parowych, jak na przykład te na kampusach uczelnianych, posiadają wieloletnią tradycję eksploracji przez studentów. Na MIT było to określane mianem vaddingu, aczkolwiek obecnie takie działania nazywa się hackowaniem dachów i tuneli.

Tunele parowe w ostatnich latach zostały zabezpieczone, głównie ze względu na wykorzystywanie tych tuneli do instalacji sieciowych.

Niektóre tunele parowe są brudne, bez oświetlenia i z temperaturą osiągającą 46° C. Inne mają betonową podłogę, jasne oświetlenie i przyjemne, chłodne powietrze. Większość tuneli parowych posiada duże wentylatory wciągające świeże powietrze i wypychające gorące powietrze z drugiej strony.